Sedasyon aslında en kısa tabirle uyku halidir. Diş tedavileri sırasında oluşan korku, heyecan, endişe ve mide bulantısının önlenmesi için genel anestezi uzmanlarının yaptığı yarı uyur hale denir. Sedasyon çeşitli yöntemlerle sağlanabilir. Damar içinden ilaç verilmesiyle, oral ilaç alınmasıyla ya da sedatif gaz koklatılmasıyla bu yöntemi uygulayabiliriz. Ama önemli olan hastanın kan basıncı ve oksijen düzeyinin takip edilmesidir. Bu nedenle hastalara maske yardımıyla oksijen desteği sağlanabilir. Genellikle lokal (bölgesel) anestezi ile desteklenmesi gerekebilir.
- Sedasyon ve genel anestezi farkı nedir?
Sedasyon ve genel anestezi çoğunlukla karıştırılabilir. Ancak farklı kavramlardır. Genel anestezide hasta bilincini tamamen kaybeder. Solunum entübasyonla gerçekleştirilir. Yani bir ucu akciğerlere bir ucu hava üfleyen cihaza bağlı bir boru kullanılır. Ayrıca verilen kas gevşeticiler hastanın geç uyanmasına da neden olur. Sedasyonda ise hasta yarı bilinçlidir. Solunum işlevini devam ettirir. Verilen sözlü uyarılara yanıt verebilir. Herhangi kas gevşetici bir ilaç verilmediği için hastanın uyanması çok kısa sürede gerçekleşir. Genel anesteziden daha risksiz bir uygulamadır.
- Sedasyonun amacı nedir?
Sedasyonun asıl amacı hastayı sakinleştirmektir. Korku ve anksiyeteye sahip hastalarda, çocuk ve engelli hastalarda, mide bulantısı nedeniyle gerçekleştirilmeyen işlemlerde, heyecandan dolayı erken doğum oluşmasını istemediğimiz hamile hastalarda kısacası bebekten yetişkine kadar her türlü hastada konforlu bir tedavi gerçekleştirmektir. Stres nedeniyle oluşturulan refleks hareketleri ortadan kaldırır ve hekimin rahat çalışmasını sağlar. Korku hisseden çocuklarda psikolojik travmaları engelleyip daha sonraki süreçlerde diş hekimi fobisi oluşmasını engeller. Uyandıktan sonra sanki hiçbir işlem yapılmamış gibi hisseder ve ağrı duymaz.
- Sedasyonun etkileri nasıl olur?
Bilinçli ve derin olarak iki çeşit sedasyon vardır. Bilinçli sedasyon, derin sedasyonun daha hafif bir şeklidir. Hasta ve hekim arasında iletişim devam eder. Hekimin söylediği komutları yerine getirir. Örneğin hekim hastaya ağzını açmasını istediğinde hasta bunu gerçekleştirebilir. İsmini sorduğunda yavaş bir şekilde bu soruyu yanıtlayabilir. Derin sedasyon ise ilaç dozunun biraz daha arttırılması ile sağlanır. Hasta sanki derin bir uykudaymış gibi hisseder. İletişim kuramaz ancak hayati fonksiyonlar devam eder. Solunum gerçekleşir. Her iki sedasyonda da hasta hiçbir işlem yapılmamış gibi bir şey hatırlamaz, ağrı hissetmez ve günlük işlerini yapmaya devam eder.
- Sedasyon riskli bir işlem midir?
Sedasyon özellikle genel anesteziyle karşılaştırıldığında son derece güvenli bir yöntemdir. Ancak bazen alerjik reaksiyonlar gözlenebilir. Ama bu durumda korkulacak hiçbir şey yoktur. Çünkü sedasyon genel anestezi uzmanları yanında gerçekleştirilir ve alerjik reaksiyon hekimin yanında bulundurduğu antialerjik ilaçlarla kolaylıkla düzeltilebilir.
- Avantajları nelerdir?
Sedasyon uygulanan hasta hekimin dikkatinin dağılmasını engeller. Ayrıca birkaç işlemi aynı anda yapabilmeyi sağlar. Lokal olarak sürekli anestezi uygulanmasına gerek kalmaz. Hem hekim daha rahat çalışır hem de işlem süresi kısalır. Böylece hem hekim için hem de hasta için çok keyifli bir tedavi geçirilmiş olur.