Kanal tedavisi, pek çok hasta için endişe verici bir terim olarak görünse de bu kaygının en büyük nedeni yanlış bilgilerdir. Kanal tedavisi yapılacak hastaların bilmesi gereken en önemli nokta, bu işlemin ağrıyı hafifleteceği ve genel diş sağlığını koruyabileceğidir. Ayrıca, uzman diş hekimlerinin tedavileri hassas ve konforlu şekilde yapabilmelerini sağlayacak yeni teknikler de geliştirilmiştir. 

Kanal Tedavisi Nedir?

Dişin kök kanalına uygulanan bir endodontik tedavi yöntemidir. Bu tedavinin nasıl yapıldığını anlamadan önce kök kanalı tanımak ve dişin anatomisini bilmek, süreci daha rahat geçirmenize katkı sağlayacaktır. Diş, gözle görülen beyaz mine, dentin adı verilen sert tabaka ve pulpa adı verilen dokulardan oluşur. Kök ise yüzeyin altında, diş etlerinin içinde bulunur. Kökün bir parçası olan kök kanalı; kan damarları, sinirler ve bağ dokusundan oluşan pulpayı içerir. Pulpa, dişin büyümesi ve gelişmesi sırasında önemlidir. Ancak tamamen olgunlaşmış bir diş, pulpa olmadan da hayatta kalabilir.

Kök kanalı, mine ve dentin tarafından korunduğu için bu katmanlara verilecek herhangi bir hasar, bakterilerin kök kanalına girmesine izin verebilir. Bu durumda da enfeksiyon ortaya çıkabilir. Diş enfeksiyon kaptığında kanal tedavisine ihtiyaç duyarsınız. Kanal prosedürü, kök kanalındaki enfekte veya iltihaplı pulpa dokusunun çıkarılmasını, kök kanalının içinin temizlenmesini ve şekillendirilmesini içerir. Daha fazla bakterinin dişe girmesini önlemek için kanalın ve dişin kapatılmasıyla işlem tamamlanır.

Diş pulpasının enfeksiyonu durumunda hastalara kanal tedavisi uygulanır. Bu tedavinin uygulanmadığı durumlarda ise enfeksiyon, kök kanalı yoluyla çene kemiğine yayılabilir. Sonunda da dişi çevreleyen dokularda irin birikmesiyle birlikte diş apsesine neden olabilir. Böyle bir durumda diş etlerinizde; şişlik, değişik derecelerde ağrı ve hassasiyet yaşayabilirsiniz. Böyle durumlarda ağrı kesici kullanarak dişinizi ihmal ederseniz, enfeksiyon dişinizi tamamen kaybetmenize neden olabilir. Diş hekimleri mümkün olduğu kadar çok sayıda doğal dişin korunmasını her zaman önerir. 

Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kanal tedavisi genellikle röntgeni izleyen bir dizi aşamayla yapılır. Diş hekiminiz, hasarın boyutunu değerlendirmek ve kanal tedavisinin en uygun yol olduğundan emin olmak için tedaviye başlamadan önce etkilenen dişinizin röntgenini çekmek isteyebilir. Röntgenin ardından tedaviden önce dişi ve çevresindeki yumuşak dokuyu uyuşturmak için size lokal anestezi verilecektir.

Lokal anestezinin ardından kanal tedavisi, temizleme aşamasıyla başlar. Bu aşamada ilk olarak diş hekimi, kök kanalının içini tamamen boşaltır. Hasta lokal anestezi altındayken hekim, diş yüzeyinde küçük bir erişim deliği açarak, hassas hareketlerle hastalıklı ve ölü pulpa dokusunu uzaklaştırır.

Kanal tedavisi yapımının ikinci aşaması, küçük eğeler ve irrigasyon solüsyonları kullanarak oyulan alanın temizlenmesini içerir. Diş hekiminiz bu aşamada oyun alanını temizlerken, dezenfekte eder ve şekillendirir. Daha sonra diş, kanalları tamamen kapatmak için kauçuk benzeri bir dolgu maddesiyle doldurulur. Kanal tedavisi sonrasında diş ölür. Sinir dokusu çıkarıldığı ve enfeksiyon ortadan kaldırıldığı için hasta artık o dişte herhangi bir ağrı hissetmez.

Sinir dokusunun çıkarıldığı aşamada diş artık eskisine göre daha kırılgan hale gelir. Bunun için kaplama ve dolgu işlemleri yapılır. Bu işlemlerin ardından hasta, dişini eskisi gibi kullanabilir. Genellikle tedavi, yalnızca bir seansta tamamlanır. Ancak kavisli ve çoklu kanallar ya da büyük enfeksiyonlar varsa kanal tedaviniz birkaç seans sürebilir. Kanal tedavisi sırasında hastalar, bu aşamalar boyunca acı hissedeceğinden endişelenebilir. Ancak, uzman bir diş hekimi tarafından yapılan kanal tedavisi sırasında ağrı beklenmez. 

Ağrı genellikle tedaviden değil, enfeksiyondan kaynaklanır. Tedavi, ağrıya neden olmanın aksine rahatsızlığın hafiflemesine destek olur. Bunların yanı sıra diş hekiminiz lokal anestezi ile dişi ve çevresini uyuşturarak işlemi konforlu geçirmenize yardımcı olacaktır. Kanal tedavisi sonrası ağrı ve bir miktar hassasiyet görülmesi normaldir. Hem ağrı hem de hassasiyet, geçicidir ve bir süre sonra tamamen kaybolacaktır. Hassasiyetin giderilmesi için diş hekiminiz size ağrı kesici ilaçlar verecektir. Ağrı kesicinin yanı sıra eğer herhangi bir enfeksiyon riski varsa hekiminiz, antibiyotik de reçete edebilir. 

Kanal Tedavisine İhtiyacınız Olup Olmadığını Nasıl Anlarsınız?

Kanal tedavisine ihtiyacınız olup olmadığını anlamak için mutlaka diş hekimine görünmeli ve rutin kontrollerinizi yaptırmalısınız. Ancak belirtilere bakarak da tedaviye ihtiyacınız olup olmadığı konusunda fikir sahibi olabilirsiniz. Bu tedavi, çoğunlukla enfekte dişleri iyileştirmek için kullanılır. Yani dişinizde bir enfeksiyon olduğunu hissediyorsanız, bu tedaviye ihtiyacınız olabilir. Kanal tedavisi neden yapılır? sorusunun cevabını merak ediyorsanız, enfekte bir dişiniz olup olmadığını belirlemeniz gerekir. Enfekte diş genellikle aşağıdaki semptomlarla kendini gösterir:

• Hafif veya şiddetli ağrı: Herhangi bir pulpa enfeksiyonu durumunda dişin derinliklerinde genellikle zonklama tarzı bir ağrı hissedersiniz. Bu ağrı, yemek yeme gibi durumlarda ve dişe uygulanan baskı sırasında daha belirgin hale gelebilir. Enfeksiyon, bir apseye de sebebiyet verebilir. Aynı zamanda ağrı çenenize, yüzünüze ve komşu dişlere de yayılabilir.

• Ağızda veya diş etlerindeki şişkinlikler: Eğer bir apse görüyorsanız bu durum, dişinizde enfeksiyon olduğu anlamına gelebilir. Bu durumda ağızın farklı bölgelerinde, çenede veya yüzünüzde de şişkinlikler oluşabilir.

• Sıcağa ve soğuğa karşı hassasiyet: Diş sıcağa ve soğuğa karşı çok hassas hale gelirse ve ağrı birkaç saniyeden uzun sürerse bu durum enfeksiyon belirtisi olabilir. 

• • Ağzınızı açarken hissedeceğiniz hassasiyet
  • Çiğneme sırasında ağrı

• Diş renginde değişiklik: Enfekte olmuş bir diş, kan akışının zayıf olması nedeniyle daha koyu bir görünüme sahip olabilir. 
• Kırık veya çatlamış diş: Kırık, çatlak gibi gerekçelerle hasar gören diş, bakterilerin pulpaya girip onu enfekte etmesine karşı hassas hale gelir. Bu nedenle, eğer dişiniz zarar gördüyse mümkün olan en kısa sürede diş hekiminizden randevu almanız her zaman en iyisidir.

Bu semptomların yanı sıra enfekte diş ve kanal tedavisi gerektiren belirtiler arasında; baş ağrısı, sinüs tıkanıklığı, diş eti hastalıkları da sayılabilir. Kanal tedavisinin ardından yaşadığınız rahatsızlıklar, azalacaktır. Ancak tedavinin akabinde diş hekiminizin önerilerine uymanız, dişleriniz tamamen onarılana kadar özel bakım uygulamanız önemlidir. Bu durumda her zamanki gibi dişlerinizi fırçalayabilir ve diş ipi kullanabilirsiniz. Fakat, tedavi edilen alanın çevresine nazik davrandığınızdan emin olmalısınız. Diş hekiminiz onaylayana kadar, sert yiyecekleri çiğnemekten veya tedavi edilen dişi sıkmaktan da kaçınmalısınız.